به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه دکتر نفیسه مرادی در نشست علمی آنلاین که به همت موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی «خاتم» با موضوع عفاف زنان و مردان برگزار شد، اظهار داشت: واژه‌های حیا، عفاف و حجاب گاهی اوقات در یک راستا معنا می‌شود ولی هریک از این واژه‌ها تفاوت کوچکی دارند که دانستن آن باعث شناخت بهتر می‌شود.
وی ادامه داد: حیا که ریشه مروت و جوانمردی است در لغت به معنای شرم و خجالت است یعنی از انجام دادن کار نامناسب شرم دارد و خجالت می‌کشد نه اینکه بعد از ارتکاب فعل خجالت بکشد.
مرادی افزود: در روایتی آمده است که در توصیف پیامبر گفته‌شده: حیای پیامبر از یک دختر پرده نشین بیشتر است و در روایت دیگری از ایشان آمده است: وقتی در برادرت سه خصلت حیا، امانتداری و راستگویی را دیدی آن زمان به او امیدوار باش.
وی ادامه داد: بالاترین درجه حیا در زمانی است که انسان از خودش حیا داشته باشد که موجب عزت قائل شدن برای خود می‌شود.
پژوهشگر تأکید کرد: هدف از روایات آمده، این است که بار جنسیتی از واژه حیا برداشته شود.
وی ادامه داد: واژه بعدی عفاف است که با آیات و روایات معنا می‌کنیم و باز هم بار جنسیتی را از روی آن برمی داریم.
عفاف یعنی اینکه انسانها از کارهای ناپسند دوری کنند
مرادی با بیان این که عفاف یعنی اینکه انسانها از کارهای ناپسند و ناروا دوری کنند، بیان داشت: راغب اصفهانی در این باره بیان داشته: عفت، پدیدآمدن حالتی برای نفس است که به وسیله آن از افزون طلبی قوه شهوانی جلوگیری می‌شود یعنی یک حالتی برای نفس بوجود می‌آید که اجازه نمی‌دهد شهوت بر انسان غلبه کند.
وی تصریح کرد: زمانی که از منظر انسانیت به انسان نگاه کنیم، زمانی انسان است که اجازه ندهد شهوت بر عقل غلبه کند و این همان تعریف عفت است.
مرادی تأکید کرد: بحث شهوت جنسی در قرآن آمده است و زمانی که می‌خواهد به مسائل جنسی بپردازد بسیار عفیفانه به آن پرداخته است. هر کجا به موضوع شهوت پرداخته عفت را رعایت کرده است.
وی ادامه داد: در سوره نور آیه ۳۳: کسی که بنا به دلایل شرایط اقتصادی و ... امکان ازدواج ندارد باید عفت را رعایت کند و اجازه ندهد که شهوت جنسی بر او غلبه کند تا خداوند او را از فضلش بی نیاز کند. بنابراین در این آیه منظور از عفت شهوت جنسی است.
مرادی ابراز داشت: به دلیل عدم شناخت و تعریف واژه‌ها؛ مرتباً کلمه عفت در کنار حجاب و مختص بانوان بکار برده و شناخته‌شده است، درحالی‌که عفت یک صفت و ملکه‌ای است برای همه انسانها با خصلت انسانی است.
حیا، عفت و عفاف جزو صفات متعالی انسانی است
وی به مصادیق عفت اشاره کرد و گفت: حیا، عفت و عفاف جزو صفات متعالی انسانی است که در بین تمامی انسان‌های جهان وجود دارد و هیچ ارتباطی با دین ندارد و فراتر از دین است که همه انسان‌های کره زمین آن را پذیرفته‌اند.
پژوهشگر مطالعات اسلامی زنان ادامه داد: وقتی در جامعه با موضوعاتی همچون دزدی، اختلاس و ... روبرو می‌شویم یعنی جامعه عفیف نیست، بنابراین هر شخصی که در بنگاه‌های اقتصادی فعال است فارغ از تفاوت جنسیتی باید عفت شکمی را مدنظر قرار داده و رعایت کند و در چارچوب قوانین شرعی و جامعه پیش برود و ازآنجایی‌که فعالیت‌های اقتصادی عمدتاً توسط آقایان انجام داده می‌شود و به‌اصطلاح نان‌آور خانواده به شمار می‌رود بنابراین عفت شکمی ملموس‌تر است.
وی تصریح کرد: یکی از اشتباهاتی که در جامعه صورت می‌گیرد این است که اولاً حجاب در کنار عفاف بکار می‌رود، دوم اینکه حجاب به‌جای عفاف بکار گرفته می‌شود در حالی حجاب یک امر بیرونی است و عفاف امر درونی.
مرادی به موضوع عفاف جنسی اشاره کرد و ابراز داشت: در بحث عفاف جنسی به چند دسته تقسیم می‌شود: ۱- عفت در نگاه ۲- عفت در کلام ۳- عفت در رفتار ۴- عفت در پوشش
وی ادامه داد: در عفت نگاه در سوره نور آیه ۳۰ و ۳۱: ابتدا مردان و سپس زنان را به غض بصر دستور داده یعنی نگاه خود را کوتاه کن به مردان مؤمن بگو نگاه خود را کوتاه کن و به زنان مؤمن هم بگو نگاه خود را کوتاه کن.
مرادی تأکید کرد: عفاف در کلام: در اینجا چون بحث روابط جنسی و عفت در روابط جنسی مطرح است و مصداق دو جنس مخالف مطرح است، در بعضی از مصادیق با یکدیگر متفاوت است. چون بر اساس علم روان‌شناختی تفاوت‌هایی بین دو جنس وجود دارد.
وی به عفت در رفتار اشاره کرد و بیان داشت: در قرآن در مورد خانم‌ها آمده است: مراقب طرز راه رفتن خود باش و در هنگام حرکت جلب‌توجه نکن.
پژوهشگر مطالعات اسلامی زنان افزود: به مردان نیز گفته‌شده هنگامی‌که می‌خواهی با زنان پیغمبر صحبت کنید از پشت پرده با آنان صحبت کنید به این معنی که باید عفیفانه برخورد کنید.
وی ادامه داد: در بحث عفاف در پوشش: به خانم‌ها گفته‌شده که پوشش به‌گونه‌ای باشد که برجستگی‌های بدن را بپوشاند و اینکه مانند دوره جاهلیت خودنمایی نکنید.
مرادی تأکید کرد: عفاف در پوشش مختص جنس خاص نیست و هر مصداقی که موجب خودنمایی و به‌اصطلاح انگشت‌نمایی باشد را شامل می‌شود و گفته‌شده نوع پوشش و ظاهر شما طوری نباشد که موجب انگشت‌نما شدن فرد شود.
وی ادامه داد: عفاف در پوشش در جامعه بانام حجاب شناخته‌شده است درحالی‌که حجاب به معنای پوشاننده است، موضوع پوشش با حس بینایی طرف مقابل مطرح است.
